Talerz zdrowego żywienia

Nowe zalecenia zostały przedstawione w formie talerza podzielonego na części, które symbolizują proporcje różnych grup produktów, jakie powinniśmy spożywać w ciągu dnia. Dzięki temu łatwiej zrozumieć, czego jeść więcej, a czego mniej – bez liczenia kalorii czy ważenia porcji. Bardzo ważne, aby posiłki były prawidłowo skomponowane nie tylko pod względem jakościowym, ale także ilościowym.

Talerz odzwierciedla proporcje produktów w posiłkach, ułatwiając zobrazowanie ich udziału w całodziennej diecie, to znaczy:

  • ½ talerza powinna być zajęta przez kolorowe warzywa i owoce – najlepiej z przewagą warzyw.
  • ¼ talerza powinny zajmować produkty zbożowe, przede wszystkim pełnoziarniste, jak grube kasze (np. pęczak), razowy chleb czy brązowy ryż.
  • ¼ talerza powinny zajmować produkty białkowe – ryby, jaja, nasiona roślin strączkowych, nabiał oraz w mniejszych ilościach chude mięso, a także orzechy.

Eksperci zwracają również uwagę, aby uzupełnieniem codziennej diety była niewielka ilość tłuszczu pochodzenia roślinnego (np. oliwa z oliwek, olej rzepakowy), prawidłowe nawodnienie ograniczenie spożycia soli, a także zmniejszenie konsumpcji cukru i produktów wysokoprzetworzonych.

Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej | Talerz zdrowego żywienia

Nie restrykcje, a świadome wybory żywieniowe

Model Talerza Zdrowego Żywienia, dzięki pozytywnemu przekazowi i czytelnej formule „Jedz więcej, jedz mniej, zamieniaj”, pokazuje, że zdrowe odżywianie nie musi opierać się na restrykcjach. To proste i przystępne podejście zachęca do świadomych decyzji żywieniowych, wspierając budowanie trwałych, pozytywnych nawyków.

  • Jedz więcej: warzyw, owoców, pełnoziarnistych zbóż, nasion roślin strączkowych, zdrowych tłuszczów (np. olej rzepakowy, oliwa z oliwek).
  • Jedz mniej: czerwonego mięsa, produktów wysoko przetworzonych, cukru, soli i tłuszczów nasyconych.
  • Zamieniaj: np. zamiast słodkich napojów pij wodę, a białe pieczywo zastąp pełnoziarnistym.

Aktywność fizyczna elementem zdrowego stylu życia

Eksperci podkreślają, że nie tylko to, ile i jak jemy, ale także, ile się ruszamy jest kluczem do zdrowia. Grafika podkreśla istotność aktywności fizycznej i utrzymania właściwej masy ciała w zachowaniu zdrowia (w materiale uzupełniającym podano zalecaną liczbę kroków).

 

Więcej na stronie Narodowego Centum Edukacji Zdrowotnej https://ncez.pzh.gov.pl/ i https://diety.nfz.gov.pl/

Osoby zainteresowane poprawą stanu swojego zdrowia i jakości życia poprzez stronę https://ncez.pzh.gov.pl mają dostęp do m.in.:

  • aktualnych wyników badań prowadzonych przez Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego PZH-PIB,
  • licznych artykułów popularno-naukowych,
  • materiałów edukacyjnych w postaci grafik, infografik, zaleceń żywieniowych w różnych jednostkach chorobowych, ebooków,
  • norm żywienia człowieka,

oraz innych praktycznych zasobów wspierających prozdrowotne zmiany w codziennym funkcjonowaniu.